پرسشنامه مهارتهای زندگی

مبانی نظری:

مهارتهای زندگی عبارت از آن نوع مهارتهای شخصی و اجتماعی هستند که کودکان و نوجوانان باید آنها را یاد بگیرند تا بتوانند در ارتباط با خود، با انسان های دیگر و با كل اجتماع، به طور مؤثر، شایسته و مطمئن عمل نمایند (سازمان بهداشت جهانی).

برولین مهارتهای زندگی را این چنین تعریف می کند: مهارتهای زندگی شامل طیف وسیعی از دانش و مهارت های مربوط به تعامل بین فردی است که برای زندگی بزرگسالی، اساسی است. پیتمن، مهارتهای زندگی را به عنوان تواناییها، دانش ها، نگرش ها و رفتارهایی تعریف کرده است که جهت شادمانی و موفقیت در زندگی آموخته می شوند. این مهارت ها، انسان را قادر می سازند تا با موقعیت های زندگی سازگاری یابند و بر آن ها تسلط داشته باشند. از طریق رشد این مهارت ها افراد یاد می گیرند که به راحتی با دیگران زندگی کنند، احساس خود را با امنیت خاطر بیان نمایند و زندگی را دوست داشته باشند. (پیتمن، ۱۹۹۹).

مهارتهای زندگی از نظرموریس. ای.الیاس یعنی ایجاد روابط بین فردی مؤثر، انجام دادن مسئولیتهای اجتماعی، اتخاذ تصمیم گیری های صحیح، حل تعارض ها و کشمکش ها بدون توسل به اعمالی که به خود یا دیگران، صدمه می زنند     (آقازاده، ۱۳۷۹).

اصطلاح مهارتهای زندگی در سه مقوله گنجانده شده است:

ا. مهارتهای زندگی به عنوان مهارت های مراقبت از خود، مانند مصرف غذای سالم و درست مسواک زدن.

. مهارت های زندگی به عنوان مهارتهای امرار معاش مانند اینکه فرد چگونه مشغول کاری شود. ۲

٣.مهارتهای زندگی به عنوان آن نوع مهارت هایی که به موقعیت های پرخطر زندگی مرمط میشوند مانند توانایی نه گفتن در مقابل فشار جمع جهت استفاده از مواد مخدر.

به عبارت دیگر مهارتهای زندگی، مهارت هایی هستند که برای افزایش توانایی های روانی- اجتماعی افراد آموزش داده می شوند و افراد را قادر می سازند که به طور مؤثر، با مقتضیات و کشمکش های زندگی روبه رو شوند. مهارتهای زندگی آن دسته از مهارت ها و تکالیفی هستند که به عملکرد مستقلانه و موفقیت آمیز یک فرد در بزرگسالی، نسبت داده می شود. (مقدم، ۱۳۸۶)

از نظر بروکز (۱۹۸۴)، مهارتهای زندگی، رفتارهای آموخته شده و اکتسابی هستند که برای زندگی اثربخش که شامل آگاهی و ایجاد شرایط لازم جهت رشد چنین رفتارهایی می باشد، ضروری هستند. مهارتهای زندگی یعنی ایجاد رابطه بین فردی مناسب و مؤثر، انسجام مسئولیتهای اجتماعی، اتخاذ تصمیمات صحيح و حل تعارض ها و کشمکش ها بدون استفاده از اعمالی که به خود و دیگران صدمه بزند. به عبارت دیگر، مهارت های زندگی، مهارت هایی هستند که برای افزایش توانایی های روانی اجتماعی به افراد آموزش داده می شود و آنان را قادر می سازد که به طور مؤثر با کشمکش های زندگی روبروشوند.

به عبارت دیگر مهارتهای زندگی، مهارت هایی هستند که برای افزایش توانایی های روانی اجتماعی افراد آموزش داده می شوند و افراد را قادر می س ازند که به طور مؤثر، با مقتضیات و کشمکش های زندگی روبه رو شوند. مهارتهای زندگی آن دسته از مهارت ها و تکالیفی هستند که به عملکرد مستقلانه و موفقیت آمیز یک فرد در بزرگسالی، نسبت داده می شود. (مقدم، ۱۳۸۶)

از نظر بروکز (۱۹۸۴)، مهارتهای زندگی، رفتارهای آموخته شده و اکتسابی هستند که برای زندگی اثربخش که شامل آگاهی و ایجاد شرایط لازم جهت رشد چنین رفتارهایی می باشد، ضروری هستند. مهارتهای زندگی یعنی ایجاد رابطه بین فردی مناسب و مؤثر، انسجام مسئولیتهای اجتماعی، اتخاذ تصمیمات صحيح و حل تعارض ها و کشمکش ها بدون استفاده از اعمالی که به خود و دیگران صدمه بزند. به عبارت دیگر، مهارت های زندگی، مهارت هایی هستند که برای افزایش توانایی های روانی اجتماعی به افراد آموزش داده می شود و آنان را قادر می سازد که به طور مؤثر با کشمکش های زندگی روبروشوند.

پرسشنامه مهارتهای زندگی شامل ۱۴۴ سؤال بوده و ۱۹ خرده مقیاس را تشکیل میدهد که این خرده مقیاس ها به شرح زیر می باشند

خودآگاهی .داشتن هدف در زندگی مهارت های مربوط به ارتباطهای انسانی روابط بین فردی و تصمیم گیری و بهداشت و سلامت روانی و بهداشت و سلامت جسمانی

مهارت های حل مسئله و مهارتهای مشارکت و همکاری .تفکر خلاق .تفکر انتقادی نشان دادن مسئولیت های فردی و درک و ارتقای اصول آزادی، عدالت و تساوی

شرکت در فعالیت هایی که منافع را بهبود می بخشند و نشان دادن رفتارهای اجتماعی و شهروند جهانی شدن و مهارت های حرفه ای و مهارتهای مربوط به رعایت و به کارگیری نکات ایمنی

مهارتهای استفاده از فناوری اطلاعات روش نمره گذاری پرسشنامه:

این پرسشنامه دارای طیف لیکرت (۵ گزینه ای است که حداکثر نمره در آن ۵۷۶ و حداقل نمره در آن • است

. هرقدر نمره فرد بالاتر باشد، مهارتهای زندگی اکتسایی وی بیشتر است.

اعتبار پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ در سه پژوهش مختلف ۰ . ۹۷، ۰ . ۹۳ و ۰ . ۹۵ محاسبه شده است که نشانگر مطلوب بودن شاخص روان سنجی ابزار است.

به منظور تأیید دانش علمی، نه می توان به سنت اعتماد کرد و نه می توان به گونه جامع به شعور عادی متکی بود. امکان خطا همیشه وجود دارد. دانش از طریق تست تجربی استنتاج می شود. اگر بنا باشد علم در درک دنیای واقعی به ما کمک کند، باید تجربی باشد؛ یعنی باید مبتنی بر ادراکات، آزمایش با مشاهده باشد. وقتی پیشامد مشاهده شده زیر یک قانون (تجربی) درآید، گامی در جهت تبیین آن پیشامد برداشته شده است. از این طریق است که تمامی شاخه های علوم تبدیل به کاوش در مورد قوانین بنیادی می شود که هرگاه همه آنها کشف شود، همه پدیده های طبیعی را توجیه و تبیین خواهد کرد.

منبع:

آزمون های روان شناختی، پرفسور محمود ساعتچی، دکتر کامبیز کامکاری، دکتر مهناز عسگریان. (۱۳۹۱)، تهران: نشر