آشنایی با MS(بخش اول)

انواع  ام-اس

ام اس یک بیماری ناشی از نقص در سیستم ایمنی بدن است که منجر به اختلال در تعادل و هماهنگی حرکات، اختلال تکلم، اختلال بلع و موارد دیگر می شود.

از عوارض بیماری MS میتوان به:

کاهش توان بینایی

فلج اسپاستیک اندامها و زمین گیر شدن

اختلال در کنترل اسفنگترها

ناتوانی جنسی در مردها

زخم های بستر و عفونت های ناشی از آن

عدم تعادل بدنی و وابسته شدن به دیگران

 در موارد پیشرفته آتروفی مغزی و نارسایی گفتار شدید صرع ( ۵ تا ۱۰ درصد موارد )

 افسردگی

لرزه شدید هنگام فعالیت

اشاره کرد. افسردگی در ۵۰ تا ۶۰ درصد بیماران مبتلا به ام اس ایجاد میشود و ممکن است واکنش هایی مانند خودکشی را به همراه داشته باشد و بنا بر تحقیقات خودکشی در بیماران ام اس بیشتر از افراد هم سن غير مبتلا است.

انواع بیماری MS

سیر بیماری MS غیرقابل پیش بینی است. برخی از بیماران سیر خوش خیمی دارند، درحالی که برخی از بیماران دیگر سیر سریعا پیش رونده و بدخیم دارند که منجر به ناتوانی آنها میشود. اکثر بیماران مبتلابه MS در بین این دو طیف قرار دارند. با اینکه بیماران مختلف علائم بسیار متفاوتی دارند اما به طور کلی با توجه به سیر بیماری، این بیماری ۴ نوع مختلف دارد ( تورتون و دفرایتاس،2010).

• Ms عود کننده – فروکش کننده (RR)

 شایع ترین نوع بیماری ام اس ، نوع عود کننده فروکش کننده است. حدود ۷۵ درصد بیماران در ابتدای شروع بیماری شان در این نوع قرار می گیرند که در این نوع، بیمار به طور ناگهانی دچار حملاتی می شود که یک یا چند قسمت از بدنش را درگیر می سازد. سپس بیمار به طور کامل یا اینکه تا حدود زیادی بهبود می یابد و بیماری تا حمله بعدی که اتفاق بیفتد پیشرفت نمی کند. حمله بعدی می تواند خیلی زود و یا این که سال ها بعد اتفاق بیفتد. در این نوع MS ،حمله های غیرقابل پیش بینی ظاهر می شوند. حملات ممکن است به صورت ظاهر شدن علائم جدی یا تشدید علائم قبلی باشد. طول مدت حملات متغیر است

 ( روزها یا ماهها) و بهبودی کامل یا نسبی دیده می شود. بعد از این حملات بیماری به مدت چندین ماه یا چندین سال خاموش است. ۸۰ تا ۸۵ درصد بیماران در گروه عود کننده – فروکش کننده قرار می گیرند.

 اکثر مبتلایان، بیماری شان را با همین نوع آغاز می کنند. به این ترتیب که در آنها بعد از هر حمله بیماری، یک دوره آرام (فروکش) در پی دارد که بیماران در این دوره آرامش مشکل چندانی ندارند. حمله ها معمولا غیرقابل پیش بینی اند و در طی آنها ممکن است مشکلات قبلی مجددا تکرار شود. هر حمله ممکن است برای ساعت ها، روزها، هفته ها و حتی ماهها طول بکشد و می تواند بسیار خفیف یا برعکس بسیار شدید باشد، (حداقل ۴۸ ساعت تا چندین ماه) یا در حدی که نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. مشخصه ی بارز این نوع از MS بازیابی (بهتر شدن بیمار) در بعد از حملات است.

از نگاه دیگر می توان “عود کننده – فروکش کننده” RRMS را به دو زیر گروه دیگر نیز تقسیم بندی کرد:

شروع ام اس یا Benign MS

در این نوع از MS که به خوش خیم معروف است فقط تعداد کمی حمله رخ میدهد که این حملات نیز معمولا با بهبودی کامل همراه است. این نوع ام اس در طی زمان بدتر نمی شود و معمولا موجب هیچ ناتوانی ماندگاری نخواهد شد.

Clinically Isolated syndrome (CIS)

این نوع از ام اس که یک حمله رخ داده، پزشک هنوز با شواهد و مدارکی چون MRI هنوز تشخیص MS را نداده و معمولا تا

حمله ی دوم صبر می کند. در این نوع ساده MS ممکن است آزمایش ها و معاینات چندین بار تکرار شده تا حمله ی دوم تشخیص داده و یا بیماری در همین مرحله باقی بماند.

 

2 Ms( پیشرونده اولیه (PP):

خطرناک ترین نوع بیماری Ms است.

حدود ۱۵ در صد بیماران مبتلابه MS را تشکیل میدهند.

بیماران مبتلا پیوسته حالشان بدتر می شود و در بین حملات هیچ گاه بهبودی نمی یابند و یا اینکه بهبودی اندکی دارند.

در این نوع MS حملات واضحی وجود ندارد.

بیماری به تدریج شروع شده و به آرامی پیشرفت می کند، این نوع از ام اس توسط تجمع و ایجاد ناتوانی ها در مرور زمان بدون عود (حمله مشخص)؛ تشخیص داده می شود. البته ممکن است برای مدت زمانی بهبود نسبی رخ دهد، اما در مجموع دورهی فروکش کننده در PPMS وجود ندارد.

به طور میانگین %۱۰ از مبتلایان به MS از نوع PPMS هستند و در این مورد تعداد زنها و مردان برابر است. عموما در سنین ۴۰ سالگی تشخیص (یا تبدیل )داده می شود.

۳) MS پیشرونده ثانویه (SP):

 بیماران دچار ام اس نوع پیش رونده -ثانویه ابتدا در نوع عودکننده فروکش کننده قرار دارند و در آخر نیز به نوع پیش رونده تغییر خواهند کرد.

 در برخی از بیماران مبتلابه نوع عود کننده – فروکش کننده، احتمال ایجاد ناتوانی پیش رونده وجود دارد. ناتوانی اغلب به دنبال حملات رخ می دهد.

 در عرض ۲۵ سال حدود ۹۰ درصد بیمارانی که Ms آنها در نوع عود کننده فرو کش کننده قرار داشته است به نوع پیش رونده ثانویه تغییر خواهد نمود.

زمانی که ممکن است طول بکشد که فرد دورهی SPMS را شروع کند در هر فرد متفاوت است.

حدود %۱۰ از مبتلایان به RRMS بعد از حدود ۱۰ سال از تشخیص بیماری به نوع SPMS تبدیل می شوند. البته هنوز دانشمندان اطلاعات کاملی دراین باره (نحوه تبدیل RRMS به SPMS) جمع آوری نکرده اند.

۴) Ms( پیشرونده – عود کننده: (PR)

نوع نادری از MS با نام “پیش رونده – عود کننده” وجود دارد که تنها در ٪۵ مردم رخ میدهد.

افراد مبتلا به این بیماری از ابتدا ش روع به وخیم تر شدن بیماری می کنند و که با حملات (علائم) واضحی به همراه دوره ای از بهبود حمله ادامه میدهند.

در بعضی موارد حمله ها بهبودی هم ندارند آنها بهبودها و شرایط RRMS را تجربه نمی کنند ولی گاهی اوقات مبتلایان به این نوع MS ابتدا PPMS تشخیص داده میشوند.

در این نوع MS، بیماران از ابتدا دچار ضایعات پیش رونده ای هستند اما در طی آن دچار حملات حاد نیز می شوند که علائم آن ظاهر شده و بعد مدتی از بین می رود. حدود ۶ تا ۱۰ در صد بیماران به این نوع از MS مبتلا می شوند،. بیشتر این نوع ، در افرادی دیده میشود که بعد از سن ۴۰ سالگی به این بیماری مبتلا می گردند.

انواع دیگر

به غیر از این چهار نوع ام اس، پزشکان همچنین نوع خفیفی از این بیماری را شناسایی کرده اند که اصطلاحا به آن نوع ” حسی خوش خیم” گفته می شود. بیمارانی که به این نوع ام اس دچار هستند دچار حملاتی می شوند که فقط باعث از دست رفتن بینایی و یا حس های دیگر آنها می شود.

این علائم موقتی بوده و این نوع ام اس خیلی به ندرت باعث بروز ناتوانی های دائمی می ش ود. با این حال حملات آن می تواند همانند سایر انواع ام اس به صورت غیرقابل پیش بینی رخ دهد.