از دیدگاه دیگران چگونه به نظر میرسم؟
- مرجع آزمون های آنلاین رایگان
- شخصیت، ازدواج، روابط، آسیب شناسی
- فردی، شغلی، تحصیلی، سازمانی و ...
- ارائه آموزش های صوتی و تصویری
- ارائه مطالب علمی و روان شناسی
- گروه سنی کودکان تا بزرگسالان
اختلال «بدریخت انگاری بدن» و راههای درمان آن
امروزه یکی از دغدغه ها و نگرانی های افراد مربوط به ظاهر و شکل بدن خود می باشد و به نوعی رسیدگی به وضعیت ظاهری خود را مورد توجه و دقت قرار میدهند؛ اما افراد و گروه هایی در جوامع مختلف از جمله در ایران وجود دارند که به این موضوع اهمیت و توجه بیشتری می دهند و به طور وسواس گونهای وقت زیادی صرف این موضوع می کنند. عمده ترین شکایات شامل جنبه هایی مانند موی سر و بدن، خصوصیات صورت، لکه های پوستی، ران ها، شکم، پستان ها، کفل ها و اندامهای تناسلی می باشد. مشخص است که اکثر بیماران دارای چندین علامت این اختلال هستند. در سالهای اخیر توجه بسیاری به مسائل و موضوعات تصور بدنی مربوط با BDD جلب شده است. افراد مبتلا به BDD به علت ترس و هراس و نارضایتی که از بدشکلی و ظاهر بدن خود دارند، بیشتر در صدد رفع و از بین بردن آن به پزشکان، متخصصان تغذیه و لاغری و جراحان پلاستیک مراجعه می کنند. این گرایش روزافزون در خصوص نابهنجاری ها و اختلالات بدشکلی بدنی باعث ایجاد ارزیابی ها و مطالعات بسیاری شده است. اختلال بدریخت انگاری بدن توسط چهارمین ویرایش کتاب راهنمای تشخیصی آماری اختلالات روانی به عنوان دقت و توجه به برخی اختلالات تصوری در ظاهر فیزیکی تعریف می شود و این دقت و توجه بسیار به ظاهر تا حدودی وقت گیر بوده و باعث ایجاد نقص و اختلال در عملکرد فرد می گردد. علائم و نشانه های نارضایتی در شکل و اندازهی بدن که در واقع عملکرد اختلالات خوردن نیز می باشد، دلیل عمدهی اختلال بدریخت انگاری بدن می باشد. به بیان دیگر، اختلال بدریخت انگاری بدن عبارت است از اشتغال ذهنی با یک نقص جسمی تصویری (مثلا، بینی بدریخت) یا دگرگونی مبالغه آمیز یک عيب خفيف و جزئی. برای اینکه این گونه نگرانی اختلال روانی شمرده شود باید ناراحتی قابل ملاحظه ای برای بیمار به وجود آورده و با ایجاد اخلال در زندگی شخصی، اجتماعی یا شغل بیمار همراه باشد.
این اختلال بیش از ۱۰۰ سال قبل شناخته شد و نام گذاری گردید. این اقدام توسط امیل کراپلین صورت گرفت ، که آن را یک نوروز وسواسی تلقی نمود و پیر ژانه ، آن را وسواس شرم از شکل بدن، نامید.
بدشکلی بدنی به عنوان یک اختلال روان تنی
علی رغم تمام بیانات و پیشنهادهای داده شده در مورد طبقه بندی BDD به عنوان یک متغیر اختلال دیگر، هنوز هم BDD به عنوان یک اختلال روان تنی مربوط به ویژگی غالب با شکایات جسمانی، طبقه بندی میشود به دلیل وجود ویژگی هایی از جمله باورهای سختگیرانه در مورد بدن، تصورات نگران کننده از شکل بدن و تلاش جهت بهبود و کاهش این گونه علائم، از طریق وارسی کردن و کنترل خود، در این اختلال، به میزان زیادی با اختلال خودبیمارانگاری در مقایسه قرار می گیرد. به طور کلی، از آنجایی که آسیب شناسی این اختلال چندان خوب ادراک نشده است، اغلب با دیگر اختلالات مورد ارزیابی قرار می گیرد. با این حال اکثر محققان بر این نکته توافق دارند که BDD دارای خصوصیات منحصر به فرد و واحدی است که باعث تفکیک و تشخیص کامل آن از دیگر اختلالات می شود.
همه گیر شناسی
تصور بر این است که بیماری BDD به دلیل پنهان کاری بیماران در خصوص علائم و نشانه های خود و اکراه آنها از جستجوی درمان روانپزشکی، شیوع آن به طور درستی شناسایی نمی شود. آمارهای گزارش شده از شیوع آن، متفاوت می باشند. همچنین ناسازگاریها و تضادهایی در خصوص آمار ش یوع این بیماری در میان زنان و مردان توسط محققین مشخص گردیده است و بدین شکل است که در برخی موارد، میزان شیوع بیشتری در مردان نسبت به زنان وجود دارد و در دیگر موارد عکس این مطلب صادق است و گاهی نسبت مساوی بین دو جنس نیز گزارش شده است. وجود این تفاوت ها در آمارهای مربوط به جنسیت می تواند از طریق تفاوت در شدت بیماری و معیارهای ورود و خروج آزمودنیها در مطالعات، توضیح داده شود. نسبتهای بالاتر در زنان، بیشتر در نمونه هایی است که توجه و دقت بسیار به شکل و وزن بدن دارند. روزن در سال ۱۹۹۶ چنین نوشت که هسته و کانون آسیب شناسی BDD اختلال در تصویر بدن است.
تصور بدنی به عنوان دو مؤلفه اصلی ادراک میشود: یک عامل ادراکی و یک عامل روانی. عامل ادراکی مربوط به درستی تخمین اندازه ی اندام و بدن می باشد، در حالی که مؤلفهی دیگر مربوط به احساسات و رفتارهای فرد نسبت به بدن است که از طریق میزان فشار وارده، موجب علائم و نشانه های شناختی- رفتاری BDD می شود. داده های قابل وصول حاکی است که شایع ترین سن شروع این اختلال بین ۱۵ تا ۲۰ سالگی است. اختلال بدریخت انگاری بدن معمولا با سایر اختلالات روانی همراه است. در یک مطالعه معلوم شد که بیش از ۹۰ درصد بیماران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن یک دوره اختلال افسردگی اساسی را در عمر خود تجربه کرده اند، حدود ۷۰ درصد از این بیماران، اختلال اضطرابی داشته اند و ۳۰ درصد به نوعی از سایکوز مبتلا بوده اند.
درمان:
۱گروه درمانی شناختی- رفتاری:
افراد مبتلا به اختلال درباره ی ظاهر واقعیشان به یکدیگر پس خوراند میدهند.
۲.روش های رفتاری:
این بخش شامل تکنیک هایی می شود، مانند توقف فکر، آرمیدگی و مواجه سازی پاره ای از متخصصان بر این باورند که هم آیندی این اختلال با سایر اختلال هایی نظیر افسردگی اساسی، اضطراب، هراس و ناتوانی در سرمایه گذاری عاطفی، این نکته را خاطر نشان می سازد که این بیماران دارای مشکلات روان شناختی کم و بیش با اهمیتی در سطح شخصیت نیز هستند و اختلال بدریخت انگاری بدن در واقع یک شیوه ی رمزی بیان تعارض های ناشی از جدایی – تفرد است. بنابراین، روش درمانگری مبتنی بر روان تحلیلگری را روش اصلی درمان محسوب می کنند، اما روش های تغییر رفتار را نیز به عنوان روش مکمل توصیه می نمایند. این اختلال اگر بدون درمان رها شود، ممکن است مزمن گردد. همچنین روشهای جراحی ترمیمی بدون استثناء ناموفق است. داروهایی که در درمان اختلال وسواس فکری- عملی و افسردگی حاد مؤثر هستند، از جمله بازدارنده های بازجذب سروتونین، نظیر فلوکستین، کلومی پرامین و فلووکسامین، برای درمان اختلال بدریخت انگاری بدن مفیدند.
منابع:
دادستان، پریرخ (۱۳۸۲). روانشناسی مرضی تحولی (جلد ۱، ۲ و ۳). تهران، نشر سمت.
کاپلان، هارولد؛ سادوک، بنیامین (۱۳۸۹). خلاصه روان پزشکی (جلد ۱، ۲ و ۳). ترجمه نصرالله پورافکاری، تبریز: انتشارات شهر آب.
هالجین، ریچارد؛ ویتبورن، سوزان (۱۳۸۹). آسیب شناسی روانی (جلد و ۲). ترجمه ی یحیی سید محمدی، نشر ارسباران.