12 مورد از علائم و نشانه های افسردگی

علائم افسردگی و نشانه های افسردگی

همه‌­ی ما گاهی در واکنش به ناکامی و درصورت برآورده نشدن انتظارتمان افسرده می­‌شویم اما معمولا این واکنش کوتاه­‌مدت است. افسردگی زمانی اختلال تلقی می­‌شود که روحیه­‌ی پایین و سایر علائم افسردگی بیشتر از دو هفته طول بکشد. شاید به هم ریختن وضعیت روحی که با ناراحتی خود را نشان می­‌دهد یکی از شایع­‌ترین نشانه های افسردگی باشد اما این اختلال تقریبا عملکرد همه­‌ی سیستم‌­های بدن، از میل جنسی گرفته تا احساس درد، را به هم می­‌ریزد.

12 مورد از اصلی‌­ترین علائم افسردگی چیست؟

از آن­جایی­‌که افسردگی پیچیده است و روی بسیاری از سیستم­­‌های بدن تاثیر می­‌گذارد، علائم زیادی به دنبال دارد که میزان هر یک از فردی به فرد دیگر متغیر است. در آخرین نسخه از راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی، که پرکاربردترین راهنما برای تشخیص است،علائم افسردگی اینطور آمده است: افسردگی زمانی اختلال تلقی می­‌شود که حداقل پنج علامت همزمان و بیش از دو هفته رخ دهد. علائم افسردگی شامل موارد زیر است:

1. احساس ناراحتی، پوچی یا درماندگی
2. کج­‌خلقی، فوران خشم یا پایین آمدن آستانه­‌ی صبر
3. بی‌­میلی به انجام فعالیت‌­های لذت­بخش، از رابطه جنسی گرفته تا ورزش
4. اختلال در خواب، ازجمله بی­‌خوابی یا پرخوابی
5. خستگی و پایین بودن انرژی، همه‌­ی کارها در نظر فرد طاقت­‌فرسا است
6. اختلال در اشتها، شامل بی­‌میلی به غذا و کاهش وزن یا پرخوری و افزایش وزن
7. اضطراب، پرخاشگری و بی­‌قراری
8. حرکت، تفکر یا صحبت فرد کند می­‌شود
9. احساس بی­‌ارزشی و عذاب وجدان، تمرکز روی شکست­‌های گذشته، سرزنش خود
10. اختلال در تمرکز، یادآوری و تصمیم­‌گیری
11. فکر به مرگ
12. درد فیزیکی مثل سردرد یا کمردرد که علت مشخصی ندارد

من احساس پوچی و درماندگی می‌­کنم. آیا یکی از نشانه های افسردگی است؟

در بسیاری از موارد، بله. یکی از علائم افسردگی افزایش افکار منفی است تا جایی­ که شناخت را مختل می­‌سازد و روحیه­‌ی فرد را بیشتر پایین می‌­آورد. نه­ تنها از چیزی لذت نمی­‌برید، بلکه مدام فکر می­‌کنید که نمی‌­توانید کاری را درست انجام دهید و هیچ‌­وقت عوض نمی­‌شوید. کم­‌کم به این باور می­‌رسید که همیشه قرار است همین­طور باقی بمانید، شرایط همیشه پایان بدی دارد و این زندان ذهنی هیچ راه فراری ندارد. اما افکار مساوی با حقیقت نیستند و می­‌توان افکار پریشان هنگام افسردگی را از طریق روان‌درمانی و دیگر روش‌های درمان افسردگی تغییر داد.

چرا علاقه‌­ای به برقراری رابطه‌­ی جنسی ندارم؟ این یکی از علائم افسردگی است؟

همه­‌ی ما گاهی حال و حوصله­‌ی رابطه‌­ی جنسی نداریم اما اگر این وضعیت همیشگی باشد، یکی از نشانه ­های افسردگی در زنان و مردان است. درست همان­طور که این اختلال به­ طور کلی میل به زندگی و به ­طور خاص میل به غذا را پایین می‌­آورد، روی میل جنسی هم تاثیر می­‌گذارد. پایین بودن میل جنسی تحت تاثیر رخوت و عدم توانایی لذت بردن قرار دارد که از نشانه ­های افسردگی است. به­ علاوه، باعث بروز یا تشدید مشکلاتی می‌­شود که افراد افسرده در روابط خود آن را تجربه می­‌کنند.

آیا پریشانی یکی از نشانه ­های افسردگی است؟

اگرچه افسردگی در اغلب موارد خود را با سستی و بی­‌رمقی و کاهش واکنش و فعالیت نشان می­‌دهد، گاهی ممکن است به­ صورت پریشان حالی و بی‌­قراری ظاهر شود. یک تحقیق نشان داد نزدیک به یک سوم افراد مبتلا به اختلال افسردگی عمده، علائم پریشانی و بی‌­قراری فیزیکی از خود نشان می­‌دهند. این علائم افسردگی از مشت کردن دست و تکان دادن پا تا فوران خشم متغیر است. همین‌­طور ممکن است فرد نتواند یک جا بند شود.

افسردگی بالینی یعنی چه؟

در محاوره برای اشاره به طیف گسترده­‌ای از اختلالات روحی، از ناراحتی کوتاه‌­مدت گرفته تا درماندگی شدید، از کلمه­‌ی افسردگی استفاده می­‌کنیم. افسردگی بالینی یک اصطلاح پزشکی است که به حالت جدی­‌تر این اختلال اطلاق می‌­شود و به آن افسردگی عمده هم می­‌گوییم. افراد دچار افسردگی بالینی در کنار اندوه و بی­‌میلی چند علامت دیگر – نظیر اختلال در خواب و اشتها- را نیز تجربه می‌­کنند و افکارشان آن‌­قدر منفی است که توانایی انجام فعالیت­‌های روزمره را از دست می­‌دهند و نمی‌­توانند آینده‌­ای روشن برای خود متصور شوند.

تفاوت علائم افسردگی و ناراحتی در چیست؟

ناراحتی یک واکنش طبیعی به ناامیدی، موانع و فقدان است اما افسردگی این­طور نیست. افسردگی همراه با ناراحتی است اما با این تفاوت که علائم دیگری نیز دارد. افسردگی اغلب بدون هیچ محرکی مثل ابری تیره بر فرد مستولی می‌­شود و انرژی، انگیزه، معنا و احساس باارزش بودن را از او می‌گیرد. این حالت تا چند هفته یا چند ماه با فرد باقی می‌­ماند. ناراحتی باعث می­‌شود فرد در خود فرو رود، او را به پیدا کردن معنا تشویق می­‌کند و بعد خوب می­‌شود. افسردگی به درمان نیاز دارد ولی ناراحتی نه.

تفاوت نشانه های افسردگی و اندوه در چیست؟

به واکنش طبیعی فرد به هر نوع فقدان که همراه با ناراحتی و دلتنگی برای چیز از دست رفته (و اغلب بی­‌میلی به محیط) است، اندوه می­‌گوییم. اگرچه اندوه شدید، مثل افسردگی، در خواب و اشتهای فرد اختلال ایجاد می­‌کند و احساس گناه به دنبال می­‌آورد، فرقش با افسردگی در این است که مثل موج طغیان و بعد فروکش می‌­کند. معمولا اندوه در ظرفیت فرد برای به ­خاطر آوردن خاطرات شادی که با عزیز از دست رفته داشته یا خندیدن هنگام یادآوری این خاطرات اختلال ایجاد نمی‌­کند. فرد افسرده از برقراری روابط اجتماعی می­‌گریزد ولی فرد غمگین از هم­‌صحبتی استقبال می‌­کند.

مدت زمان دوره­‌های افسردگی چقدر است؟

افسردگی معمولا عود می­‌کند و دوره­‌های آن چند هفته یا چند ماه طول می­‌کشد. تحقیقات نشان می‌­دهد متوسط زمان اولین دوره از افسردگی 17.3 هفته، یا حدودا 4 ماه، است. احتمال بهبودی طی هفته‌­های اول بسیار بالاست. به ­نظر می‌­رسد شدت اولین دوره از افسردگی- میزان پایین آمدن عملکرد بدن یا منزوی شدن- روی احتمال عود این اختلال اثر می­‌گذارد.

منظور از دوره‌­ی افسردگی چیست؟

افسردگی اختلالی است که عود می‌­کند و حدود 50 درصد از کسانی­ که یک دوره افسردگی را پشت سر می­‌گذارند، دوباره افسرده می­‌شوند. بر اساس تحقیقات، تعداد عوامل استرس‌­زا روی احتمال عود افسردگی موثر است. همچنین هرچه دوره­‌ی افسردگی طولانی­‌تر باشد، احتمال بهبود پایین می‌­آید. این مسئله باعث شده بحث بر سر پیدا کردن درمان فوری بالا بگیرد. بعضی شواهد نشان می­‌دهد خود افسردگی باعث تغییر مغز می­‌شود، به­ طوری که توانایی آن برای ایجاد پیوند جدید میان سلول‌­های عصبی از بین می­‌رود و اندوخته­‌ی مغز کاهش می­‌یابد؛ بنابراین ظرفیت بهبود علائم افسردگی کم می‌شود.

افراد بیشتر از چه سنی دچار نشانه های افسردگی  می‌­شوند؟

احتمال بروز نشانه های افسردگی در میانسالی، 45 تا 65 سال، بیشتر است. با این حال، شواهد نشان می­‌دهد امروزه افراد زودتر از قبل، افسردگی بالینی را تجربه می‌­کنند. این نگرانی وجود دارد که مخصوصا افراد نسل z (کسانی که بین سال­های 1995 تا 2015 به دنیا آمده‌­اند) مستعد ابتلا به افسردگی و اضطراب هستند زیرا والدین بیش از اندازه هوایشان را داشته‌­اند و فرصت کسب مهار‌ت‌­های لازم برای کنار آمدن با استر‌س‌­های زندگی را از دست داده‌اند.

آیا احتمال ابتلا به علائم افسردگی در سال­‌های پایانی عمر بیشتر می‌­شود؟

افسردگی جز نشانه های طبیعی بالا رفتن سن نیست. این اختلال در جوانان بیشتر از افراد مسن شایع است اما جدیت آن در سنین پایین کم­تر است؛ چون افسردگی در اواخر عمر بیشتر با خودکشی، نادیده گرفتن و به رسمیت نشناختن خود همراه است. افراد بالای 65 سال درصورت ابتلا به علائم افسردگی معمولا برای اولین بار آن را تجربه می­‌کنند. احتمال سابقه‌­ی افسردگی در خانواده­‌ی این اشخاص کم­تر است. شواهد نشان می­‌دهد محدود شدن میزان فعالیت در افراد بالای 65 سال از جمله عواملی است که باعث تسریع افسردگی می‌­شود.

آیا کودکان هم دچار نشانه های افسردگی می‌­شوند؟

کودکان هم افسرده می­‌شوند و مدارکی دال بر علائم افسردگی بالینی کودکان سه ساله موجود است. نشانه های افسردگی در کودکان معمولا با نشانه های افسردگی نوجوانان و بزرگسالان متفاوت است. شایع­‌ترین علامت آن پرخاشگری و کج­‌خلقی شدید است. از دیگر نشانه ­های افسردگی در کودکان نیز می­‌توان به انزوای اجتماعی، ناراحتی یا کاهش میزان لذت (انهدونیا) و احساس گناه اشاره کرد. شاید افسردگی در کودکان نوعی واکنش به مشکلات خانوادگی باشد اما در عملکرد خانواده نیز اختلال ایجاد می­‌کند. برخی معتقدند علت بروز افسردگی در کودکان به منع کودک از بازی مربوط است.