- مرجع آزمون های آنلاین رایگان
- شخصیت، ازدواج، روابط، آسیب شناسی
- فردی، شغلی، تحصیلی، سازمانی و ...
- ارائه آموزش های صوتی و تصویری
- ارائه مطالب علمی و روان شناسی
- گروه سنی کودکان تا بزرگسالان
روانشناسی مطالعه ذهن و رفتار است که شامل تأثیرات زیست شناختی، فشارهای اجتماعی، و عوامل محیطی است که بر چگونگی تفکر، عملکرد، و حس افراد تاثیر می گذارد. با استفاده از علم روانشناسی، روانپزشکان (متخصص اعصاب و روان) و روانشناسان به معالجه اختلالات روانی و شناخت روان انسان ها مشغول اند.
به دست آوردن درک غنی تر و عمیق تر از روانشناسی می تواند به افراد کند تا به بینشی نسبت به اعمال خود و نیز به درک بهتری از دیگران دست پیدا کنند.
انواع روانشناسی
روانشناسی یک رشته ی علمی گسترده و متنوع است که شامل مطالعه اندیشه، رفتار، پیشرفت، شخصیت، احساسات، انگیزه و موارد دیگر می شود. در نتیجه، برخی از زیرشاخه های فرعی و شاخه های تخصصی پدیدار شده است. در زیر برخی از حوزه های اصلی تحقیق و کاربرد در روانشناسی آمده است:
- روانشناسی غیر طبیعی مطالعه رفتارهای غیرطبیعی و آسیب های روانی است. این شاخه تخصصی، بر تحقیقات و معالجه انواع اختلالات روانی متمرکز است و با روان درمانی و روانشناسی بالینی مرتبط است.
- روانشناسی زیستی (بیوسایکولوژی) بررسی می کند که چگونه فرایندهای زیست شناختی بر ذهن و رفتار تاثیر می گذارند. این شاخه، ارتباط نزدیکی با علوم اعصاب دارد و از ابزارهایی مانند MRI و PET اسکن برای بررسی آسیبهای مغزی یا ناهنجاری های مغزی استفاده می کند.
- روانشناسی بالینی بر ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات روانی متمرکز است.
- روانشناسی شناختی مطالعه فرآیندهای فکری انسان از جمله توجه، حافظه، ادراک، تصمیم گیری، حل مسئله و فراگیری زبان است.
- روانشناسی قیاسی شاخه ای از روانشناسی است که به مطالعه رفتار حیوانات مربوط می شود.
- روانشناسی رشدی شاخه ای است که به بررسی رشد و نمو انسان در طول زندگی می پردازد و شامل توانایی های شناختی، اخلاق، عملکرد اجتماعی، هویت و سایر زمینه های زندگی می باشد .
- روانشناسی جنایی یک رشته ی کاربردی است که با استفاده از تحقیقات روانشناسی و قوانین موجود، بر سیستم عدالت قضایی و کیفری متمرکز است.
- روانشناسی صنعتی – سازمانی زمینه ای است که از تحقیقات روانشناختی برای ارتقاء عملکرد کار و انتخاب کارمندان استفاده می کند.
- روانشناسی شخصیتی بر درک چگونگی رشد شخصیت و همچنین الگوهای افکار، رفتارها و ویژگیهایی که باعث منحصر به فرد بودن فرد می شود، تمرکز دارد.
- روانشناسی اجتماعی بر رفتار گروهی، تاثیرات اجتماع بر رفتار فردی، نگرش، پیش داوری، قابلیت انطباق در جامعه، پرخاشگری و مباحث مرتبط دیگر متمرکز است.
کاربرد های روانشناسی
بارزترین کاربرد روانشناسی در زمینه سلامت روان این است که روانشناسان از قوانین، تحقیقات و یافته های بالینی برای کمک به بیمار در مدیریت و غلبه بر علائم درگیری ذهنی و بیماری روانی استفاده می کنند. برخی از کاربردهای روانشناسی عبارتند از:
- تدوین برنامه های آموزشی
- ارگونومی (علم تلفیق کار و شرایط کار با ویژگی ها و نیازهای انسان)
- اطلاع رسانی در مورد سیاست های عمومی
- درمان سلامت روان
- افزایش بازدهی
- سلامت و رفاه شخصی
- تحقیقات روانشناسی
- کمک به خود (خودیاری)
- طراحی برنامه های اجتماعی
- پی بردن به چگونگی رشد کودک
گنجاندن همه کارهایی که روانشناسی در بر می گیرد، فقط در یک تعریف مختصر دشوار است. اما مباحثی از قبیل رشد، شخصیت، افکار، احساسات، عواطف، انگیزه ها و رفتارهای اجتماعی تنها بخشی از آنچه روانشناسی در پی فهم، پیش بینی و توضیح آن است را نشان می دهد.
روانشناسی چه تاثیری دارد؟
روانشناسی هم یک رشته کاربردی و هم دانشگاهی است که هم برای افراد و هم به طور کلی برای جامعه مفید است. بخش بزرگی از روانشناسی به تشخیص و درمان مسائل بهداشت روان اختصاص دارد، اما وقتی صحبت از تأثیر روانشناسی می شود تنها مانند نوک یک کوه یخی است که قسمت اعظم اثرات آن زیر دریاست.
برخی از روشهایی که روانشناسی از طریق آن به افراد و جامعه کمک می کند، عبارتند از:
- افزایش درک ما در مورد چگونگی و چراییِ رفتار مردم
- شناخت عوامل مختلفی که می توانند ذهن و رفتار انسان را تحت تأثیر قرار دهند
- شناخت موضوعاتی که بر سلامتی، زندگی روزمره و رفاه و آسایش تأثیر می گذارد
- بهبود ارگونومی (کارپژوهی) برای بهبود طراحی محصول
- ایجاد فضاهای کاری ایمن تر و کارآمدتر
- کمک به ایجاد انگیزه در افراد برای رسیدن به اهدافشان
- بهبود بهره وری و سودمندی
روانشناسان با استفاده از روشهای علمی عینی برای درک، توضیح و پیش بینی رفتار انسان این کارها را انجام می دهند. مطالعات روانشناختی کاملاً سازمان یافته اند و با فرضیه ای شروع می شوند که بعدا به صورت تجربی مورد آزمایش قرار می گیرد.
مشکلات احتمالی در روانشناسی
سردرگمی زیادی در مورد روانشناسی وجود دارد. متأسفانه، این تصورات غلط در مورد روانشناسی تا حدودی به خاطر تصاویر کلیشه ای است که از روانشناسان در رسانه های عمومی وجود دارد و همچنین شاخه های شغلی برای کسانی که دارای مدرک روانشناسی هستند بسیار متنوع اند.
- کمک به ایجاد محل های کار سالمتر
- طراحی و پیاده سازی برنامه های بهداشت عمومی
- تحقیقات در مورد ایمنی هواپیما
- کمک به طراحی برنامه های فن آوری و کامپیوتر
- مطالعه زندگی نظامی و تأثیر روانی جنگ
مهم نیست که روانشناسان در کجا کار می کنند، هدف اصلی آنها این است به توصیف، توضیح، پیش بینی رفتار انسان و تأثیرگذاری بر آن کمک کنند.
تاریخچه روانشناسی
روانشناسی در ابتدا هم از فلسفه و هم از زیست شناسی به وجود آمد. مباحث مربوط به این دو موضوع به زمان متفکران پیشین یونانی، از جمله ارسطو و سقراط بر می گردد.
کلمه “روانشناسی” خود از واژه یونانی psyche )روان( گرفته شده است که در معنای واقعی کلمه به معنی “زندگی” یا “جان” است. معانی مشتق شده از کلمه شامل “روح” یا “خود” است.
ظهور روانشناسی به عنوان یک حوزه مطالعاتی جداگانه و مستقل هنگامی به وجود آمد که Wilhelm Wundt اولین آزمایشگاه روانشناسی تجربی را در سال 1879 در لایپزیگ (Leipzig)، آلمان تأسیس کرد.
در طول تاریخ روانشناسی، مکاتب فکری مختلفی برای توضیح ذهن و رفتار انسان شکل گرفته اند. در برخی موارد، بعضی از مکاتب فکری برای مدتی بر رشته روانشناسی تسلط یافتند.
مکتب های روانشناسی
در زیر برخی از مکتبهای مهم تفکر روانشناسی آمده است.
- ساختار گرایی: ساختارگراییِ Wundt و Titchener نخستین مکتب فکری بود، ولی مکاتب دیگر نیز مدت کوتاهی بعد از آن شروع به ظهور کردند.
- عملکرد گرایی: روانشناس و فیلسوف قدیمی William James به مکتبی از اندیشه به نام عملکرد گرایی علاقه مند شد که توجه آن به هدف آگاهی انسان و رفتار او معطوف بود.
- روانکاوی: دیری نگذشت که این مکتبهای فکری اولیه جای خود را به چندین رویکرد غالب و تأثیرگذار در روانشناسی دادند. روانکاوی زیگموند فروید (Sigmund Freud) بر چگونگی تأثیر ذهن ناخودآگاه بر رفتار انسان متمرکز بود.
- رفتارگرایی: مکتب فکری رفتاری از نگاه به تأثیر عوامل درونی بر رفتار فاصله گرفت و سعی داشت روانشناسی را به مطالعه رفتارهای قابل مشاهده تبدیل کند.
- روانشناسی انسانی: بعداً رویکرد اومانیستی (انسان گرایی) بر اهمیت رشد شخصی و خودشناسی متمرکز شد.
- روانشناسی شناختی: تا دهه 1960 و 1970، انقلاب شناختی جرقه شروع تحقیقات در مورد فرآیندهای ذهنی درونی مانند تفکر، تصمیم گیری، سیر یادگیری و پیشرفت در زبان و حافظه را زد.
هرچند که این مکتب های فکری گاهی به عنوان گروه هایی که باهم رقابت می کنند تلقی می شوند، اما همه دیدگاه ها در درک ما از روانشناسی نقش داشته اند.
خلاصه
همانطور که می بینید، شاید روانشناسی یک علم نسبتاً جوان باشد، اما عمق و همچنین وسعت فوق العاده ای دارد. هرچند ارزیابی، تشخیص و درمان بیماری های روانی اهداف اصلی روانشناسی هستند، اما روانشناسی بسیار فراتر از سلامت روان را پوشش می دهد .
امروزه روانشناسان به دنبال درک جنبه های بسیار زیاد و متنوع ذهن و رفتار انسان هستند و دانش جدیدی را به درک ما در مورد چگونگی تفکر مردم اضافه می کنند. همچنین برنامه های کاربردی که تأثیر مهمی در زندگی روزمره انسان دارند، را توسعه می دهند.
