- مرجع آزمون های آنلاین رایگان
- شخصیت، ازدواج، روابط، آسیب شناسی
- فردی، شغلی، تحصیلی، سازمانی و ...
- ارائه آموزش های صوتی و تصویری
- ارائه مطالب علمی و روان شناسی
- گروه سنی کودکان تا بزرگسالان
با خجالتی بودن کودکان چه کنیم؟
هر کدام از ما انسان ها با یک سری از ویژگی های ذاتی به دنیا می آییم که اکثر آن ویژگی ها را در دو سال اول زندگی خود نشان می دهیم.
معمولا این ویژگی های ذاتی در آینده به ویژگی های شخصیتی تبدیل می شوند.
کودک خجالتی
خجالتی بودن یکی از همان ویژگی های ذاتی است که تقریبا ۱۰ تا ۱۵ درصد از کودکان از همان ابتدا جزء این دسته قرار دارند.
پس می توان گفت که خجالتی بودن ریشه ژنتیکی دارد و ممکن است پدر یا مادر و یا هر دو، این ویژگی را داشته باشند و کودک آن را به ارث برده باشد.
همان طور که گفتیم ویژگی های ذاتی معمولا در آینده به ویژگی های شخصیتی تبدیل می شوند، پس ممکن است کودکان خجالتی امروز، در آینده به افراد آرام و درون گرا تبدیل شوند.
علاوه بر این که خجالتی بودن یک ویژگی ذاتی است الگوهای رفتاری پدر و مادر نیز در بهبود و یا تشدید آن تاثیر بسیاری دارد.
به عنوان مثال در بسیاری از موارد با توجه به رابطه مادر- کودک، کودک دچار دلبستگی نا ایمن اجتنابی می شود و دنیا را نا امن و غیرقابل اعتماد می بینند و با وجود این که دوست دارند با دیگران ارتباط برقرار کنند به دلیل ترس از طرد شدن از دیگران کناره گیری می کنند.
کودکان از نظر سرشتی به ۳ گروه تقسیم می شوند:
- کودکان راحت
- کودکان دشوار
- کودکان دیرجوش
در این تقسیم بندی ها کودکان خجالتی در دسته کودکان دیر جوش قرار می گیرند.
ویژگی کودکان دیرجوش
- در حضور دیگران و هم سن و سال هایشان سعی می کنند به زمین نگاه کنند.
- به نظر میرسد که از نزدیک شدن به افراد می ترسند.
- هنگام بازی کردن دیگران به جمع آنها ملحق نمی شوند و بازی آنها را از دور تماشا می کنند ویا خود به تنهایی بازی می کنند.
- در حضور غریبه ها ساکت هستند و انگیزه ای برای صحبت کردن ندارند.
آیا خجالتی بودن خوب است ؟
همه ما در، درون خود یک طیفی از ویژگی های رفتاری، شخصیتی داریم، مثل برونگرایی، درون گرایی، خجالتی بودن و….
این که هر کدام از رفتارهایی که ما از خود بروز می دهیم در کدام نقطه از طیف رفتاری قرار گیرد تعیین کننده این است که آیا به مداخله و توجه نیاز داریم یا خیر.
خجالتی بودن نیز یک واکنش سازگارانه است که بسیاری از کودکان در فرآیند رشد طبیعی خود تجربه می کنند.
بنابراین خجالتی بودن به خودی خود یک نقص نیست، بلکه یک ویژگی شخصیتی است.
خجالتی بودن می تواند مزایایی نیز داشته باشد:
از مزایای خجالتی بودن می توان گفت که کودکان خجالتی اکثراً متکی به خود هستند، متفکر اند، موُدب اند، این کودکان بهتر گوش می دهند و شنونده خوبی اند، در دوستی های خود محتاط تر هستند.
این سوال پیش می آید چه زمانی خجالتی بودن کودک می تواند مشکل ساز باشد؟
چنان چه خجالتی و کمرو بودن کودک در حدی باشد که باعث ناتوانی کودک در برقراری ارتباط با دیگران، در دوست یابی، در زندگی روزمره شود، در این صورت لازم است که برای کاهش خجالتی بودن کودک اقدام کرد.
برخی مواقع خجالتی بودن به حدی زیاد می شود که نشان دهنده یک مشکل است مثلا ممکن است کودک با دیگران با خشم و عصبانیت برخورد کند.
کمک هایی که پدر و مادر می توانند در مقابل خجالتی بودن کودک خود کنند:
- از به کار بردن برچسب (خجالتی) برای کودک خود اجتناب کنید، این کار باعث می شود کودک حس کند چیزی غیر طبیعی در وجودش هست و باعث شرمنده شدن کودک می شود و کودک احساس گناه می کند.
- کودک را برای برقراری سریع ارتباط تحت فشار قرار ندهید، مثلا زمانی که وارد جمع می شوند به فرزند خود نگویید سلام کردی؟ خاله را بوس کردی؟
- کودک خود را به خاطر ناتوانی در برقراری ارتباط مواخذه نکنید.
چند راه کار برای کاهش خجالتی بودن کودکان
- باید با کودک خود همدلانه رفتار کنیم و او را در مقابل خجالتی بودنش سرزنش نکنیم و در جبهه مقابل او نباشیم، به کودک خود نشان دهید که اورا درک می کنید.
مثلا زمانی که وارد یک جمعی می شود و خجالت می کشد به او بگویید می دانم از این که وارد جایی شوی که شلوغ است و پر از سر و صدا برایت مشکل است، گفتن این حرف به کودک نشان می دهد که شما او را درک کرده اید و حتی ممکن است این حرف شما باعث شود او راحت تر برخورد کند.
- برای کودک خود از خجالتی بودن خود بگوییم در این صورت کودک از قضاوت شدن نمی ترسد.
زیرا ترس از قضاوت شدن و اضطراب ناشی از آن باعث می شود کودک حس حقارت کند و دلیلی است بر خجالتی بودن آن و کناره گیری از افراد.
- برای کودک خود موقعیت هایی را ایجاد کنیم که او با هم سن و سال های خودش تعامل اجتماعی داشته باشد مثلا ثبت نام در کلاس های اموزشی رده سنی کودک خود.
ترجیحاً از موقعیت هایی با جمعیت کمتر شروع کنید تا برای کودک ساده تر باشد.
باید خاطر نشان کرد که خجالتی بودن کودک نباید مانعی برای ثبت نام کردن او در کلاس شود، در حین این که نباید به کودک فشار آورد نباید حامی خجالتی بودن او نیز بود.
- تلاش کودک را در بر قراری ارتباط با دیگران مورد تشویق و توجه قرار دهید.
- از قصه درمانی استفاده کنید، مثلا درباره کودکی قصه بگوییم که خجالتی بوده و به خاطر این خجالتی بودن با چه چیز هایی مواجه شده و پس از بر قراری ارتباط با دیگران چه چیز هایی را بدست آورده.
مادر سعی کند در بازی های دو نفره با فرزند خود نقش هایی را ایجاد کند و در قالب آن نقش ها، سلام کردن، لبخند زدن، اظهار نظر کردن و برقراری ارتباط را به کوک خود آموزش دهد.
و در کلام آخر اگر میخواد فرزندی خجالتی را به بار آورید این گونه عمل کنید !
- کودک خود را به کودکان دیگر مقایسه کنید و عزت نفس را از او بگیرید.
- توقع بیش از اندازه از کودکان خود داشته باشید و باعث شوید سرخورده شوند.
- نسبت به کودک خود پرخاشگر باشید .
- در روابط بین خود و همسرتان خشمگین و عصبانی باشید.
