آیا باید از اسباب بازی های دسته بندی شده ی جنسیتی امتناع کرد؟

 گزارش های زیادی کلیشه های جنسیتی رایج برای اسباب بازی ها را محکوم می کنند.

گفتگویی با کاترین ونیه، روانکاو، بنیان گذار موسسه «کودکی با بازی»

لاکروا: جامعه ی مصرف گرای امروز جایگاه مهمی برای اسباب بازی قائل است. نقش اسباب بازی در رشد کودک چیست؟

کاترین ونيه: اسباب بازی برای کودک اهمیت زیادی دارد، به او اجازه میدهد که ماجراهایی را که از خود تعریف می کند را حقیقت ببخشد، خرید رفتن، آتش نشانی بازی و هر آنچه برایش جالب است. به کمک آن ها، کودک با دنیای بزرگسالان احساس نزدیکی و انس می کند، دنیایی که گاهی کودکان را می ترساند. برای مثال کودکی که برای واکسن زدن پیش پزشک می رود، شاید به دکتر بازی و آمپول زدن به عروسکها علاقه مند شود. دونالد وینیکت می گوید «بازی نوعی درمان است چراکه به کودک اجازه می دهد تا به تخیل دست یابد». اگر تمام کودکان جهان برای بزرگ شدن به بازی کردن نیاز داشته باشند، الزاما به اسباب بازی، چنانکه امروزه گفته می شود، نیاز ندارند. کودک قادر است که از «هیچ» داستان هایی برای خود درست کند، برای مثال یک جعبه ی کفش می تواند به یک خانه ی عروسکی بدل شود و یک چوب به یک شمشیر یا تفنگ اسباب بازی های امروزی تخیل را محدود می کنند چون به واقعیت بسیار نزدیک هستند؛ اما مطرح کردن این بحث با والدین امروزی که در جامعه ی مصرف گرایی زندگی می کنند که در آن فرزندان آنچه را که در تبلیغات می بینند را مطالبه می کنند، دشوار است.

 پس در این صورت آیا می توانیم از اسباب بازی اختصاصی برای دخترها و پسرها صحبت کنیم؟

اسباب بازی ها قابل تعویض هستند، اما این حقیقت وجود دارد که پسر بچه ها خیلی زود به سمت ماشین و دختر بچه ها به سمت عروسک متمایل می شوند. حتی بدون وسیله ی بازی هم معمولا هر کدام داستان های مختص به هویت جنسیتی خود را اختراع می کنند که این حقیقت بارها و بارها از سوی متخصصان کودک تائید شده است. بازار هم در این مسئله دخالت دارد؛ اما این دلیلی برای محدود کردن کودکان به اسباب بازی های کلیشه ای نیست؛ به این دلیل که آنها تمایلات دیگری هم دارند. قطعا یک پسربچه می تواند با وسایل آشپزخانه یا عروسک بازی کند بدون اینکه این موضوع از پس زمینه هویت جنسیتی او ناشی شود؛ شاید این مسئله به خاطر دیدن آشپزی کردن پدر باشد یا داشتن یک خواهر کوچکتر. عکس آن نیز برای دختربچه ها ممکن است. اگر دختربچه به ماشین علاقه دارد این فقط به این معنی خواهد بود که او نیاز دارد تا از این طریق چیزی را نمادسازی کند برای مثال، او می خواهد به تصویر دریافت شده از والدینش شباهت پیدا کند. این انتخاب هرچه که باشد ضروری است تا کودکان را برای بازی کردن آزاد گذاشت دخالت بزرگسالان در بازی آنها جایز نیست.

. پس دلیلی برای امتناع از اسباب بازی های اختصاصی وجود ندارد؟

ممنوعیت خرید عروسک برای دختربچه به بهانه ی اینکه یک اسباب بازی جنسیتی است کاملا بی معنی است. اگر که به عروسک علاقه نشان می دهد به این دلیل است که می داند روزی شانس داشتن فرزندی مانند مادرش خواهد داشت. نباید کودکان را در نقش های زن و مرد محبوس کرد اگر که آنها میل به بازی با اسباب بازی مربوط به جنسیت خود را دارند باید اجازه بدهیم که همان را دنبال کنند. این وسایل آشپزخانه یا عروسک ها نیستند که دختربچه ها را به زنان مطیع آینده تبدیل می کند و البته تفنگ و ماشین پسربچه ها را مردسالار نمی کند. اسباب بازیها عادات بچه ها را شکل نمی دهند بلکه آنچه پدر و مادرها به آنها منتقل می کنند بر آنها تأثیرگذار می گذارد؛ و هیچ چیز مانع از این نخواهد شد که والدین در زمان مناسب از جدال زنان و تساوی زن و مرد با کودکان صحبت کنند.

 

 گردآوری: پائولا پنتو گمه

مترجم: ملیکا فتوحی